Storend gedrag van stiefkinderen

Gedrag is taal
Vorige week (6 juni 2018) was ik bij een terugkomdag van de opleiding tot Stiefplancoach. Steven Pont sprak daar. Hij begon zijn lezing met de opmerking dat gedrag, ook lastig gedrag, voor een kind een vorm van taal is. Het is zijn manier om te zeggen dat er iets aan de hand is. Wat wij als orthopedagogen vaak doen, is proberen dat lastige gedrag om te buigen in goed gedrag. We werken dan met triple P, of met stickertjes bij positief gedrag. Of we leren ouders om negatief gedrag te negeren, en als het echt niet anders kan, zoeken we een manier om negatief gedrag verantwoord af te straffen. Tja! Steven Pont merkte op dat als we het kind zijn negatieve gedrag afleren, we het eigenlijk ook de taal ontnemen om te zeggen dat het niet gelukkig is, dat er iets aan de hand is, dat het zo niet goed gaat. We doen er dus beter aan om te onderzoeken wat er achter het gedrag van het kind schuilgaat.

Gedrag is logisch
Steven Pont leerde ons ook hoe je om kunt gaan met ongewenst gedrag van stiefkinderen. Zijn advies was om het kind altijd het idee te geven dat zijn gedrag logisch is. Natuurlijk vertrouw jij je nieuwe stiefmoeder niet en kijk je de kat uit de boom (je hebt groot gelijk, want je weet toch niet of die vrouw wel blijft, dat weet ik zelf eerlijk gezegd ook nog niet eens). Natuurlijk ben je boos dat je een nieuw halfbroertje of –zusje krijgt (het betekent dat je de aandacht moet delen en het is logisch dat je dat niet leuk vindt). Logisch dat je niet naar school wil vandaag (je bent vast helemaal in de war en verdrietig omdat je ouders gisteren zo’n ruzie maakten). Je kunt dit ook doortrekken naar het gedrag van een ex-partner. Natuurlijk vergeet je om de kinderen de juiste schoenen mee te geven bij de wissel (je hoofd zit vol verdriet, en dingen die je moet regelen).
Waar het om gaat, is dat je uitgaat van de ander, dat je probeert de ander te begrijpen, dat je echt gelooft dat die ander niet alleen maar dwars is, of gek of dom of lui. Die ander laat gedrag zien dat logisch is, gegeven de situatie en de emoties (angst, verdriet, woede, schuldgevoel) die daarmee gepaard gaan.
Als je erkent dat het gedrag logisch is, voelt de ander zich gezien en gehoord. Dan vergroot je de kans op een open gesprek, en is er vervolgens minder reden om steeds datzelfde gedrag te laten zien.

Meer lezen over gedrag? Lees dan ook Gedragsproblemen en loyaliteit na echtscheiding en in samengestelde gezinnen en Stiefkinderen opvoeden zonder straf. Kan dat?
of: Wat maakt grenzen stellen zo moeilijk in een stiefgezin?

Juni 2018
Nanda Poulisse, Gezinspraktijk Gestel 

Let op: Deze blogs verschijnen in het najaar van 2024 in boekvorm en zijn dan online niet meer beschikbaar. Als je belangstelling hebt voor het boek, mail me dan je naam en mailadres, dan laat ik je te zijner tijd weten hoe je het kunt bestellen. Mijn mailadres is: info@gezinspraktijkgestel.nl

P.S. Deel je deze blog met familie en vrienden die iets aan deze tips kunnen hebben? Daar doe je hen en mij een plezier mee.