Gescheiden ouders, stiefouders en het Coronavirus
18 maart 2020
In de Bewuste Stiefmoeders Community, de besloten Facebookgroep die ik beheer, worden momenteel veel zorgen en frustraties gedeeld met betrekking tot het Coronavirus. Doe je er verstandig aan om gewoon vast te houden aan de afgesproken omgangsregeling, of is het veiliger om daar nu van af te wijken. Sommige mensen zijn boos omdat hun (stief)kinderen bij hen weggehouden worden (soms zonder overleg), anderen maken zich grote zorgen omdat hun (stief)kinderen niet terecht kunnen bij de andere biologische ouder. Wat is wijsheid in deze ongewone tijden?
De omgangsregeling
Houd je aan de omgangsregeling zolang dat mogelijk en haalbaar is. Zijn de kinderen en de gezinsleden gezond, dan is de kans op besmetting niet zo heel groot, en als er toch een besmetting plaats vindt, zijn de gevolgen in de meeste gevallen beperkt. Is het (stief)kind ziek of is er een gezinslid ziek, of behoort een gezinslid tot een risicogroep, dan is wisselen niet verstandig. Moeten ouder en stiefouder allebei werken, dan is wisselen niet altijd haalbaar.
Als dat kan of nodig is, verdeel dan tijdelijk de zorg met de andere ouder op een manier die nu passender is. Het is best zwaar om de kinderen voortdurend thuis te hebben. Zeker in deze spannende tijden kunnen de emoties hoog oplopen. Dat is al zo in een gewoon gezin, laat staan in een samengesteld gezin. Het is dan fijn als je af en toe even adempauze hebt. Daar hoef je je niet voor te schamen.
Overleg met de andere ouder én met je nieuwe partner
Bovenstaande richtlijnen vragen altijd om overleg tussen de gescheiden ouders. Wat is op dit moment de veiligste en beste plek voor de kinderen? Waar lopen ze de minste kans om zelf besmet te worden, en om anderen te besmetten?
We weten allemaal dat dit overleg tussen gescheiden mensen heel moeilijk kan zijn. Meestal wordt het nog moeilijker als een nieuwe partner zich er rechtstreeks mee bemoeit. Toch heeft die ook een stem in het gebeuren. Het advies is dan ook om eerst samen met je nieuwe partner te overleggen, en vervolgens met je ex-partner.
Komen de biologische ouders er niet uit, dan zal er één moeten toegeven. Dat is niet makkelijk. Maar bedenk dat als jullie nooit zonder ruzie kunnen overleggen, dat nu hoogstwaarschijnlijk ook niet zal lukken. Mijn voorstel is dat jij dan degene bent die toegeeft. Probeer er dan maar op te vertrouwen dat de andere ouder (op zijn of haar manier) goed voor het kind zal zorgen (hoe moeilijk dat soms ook is). Je kunt er wel ruzie over maken, maar dat maakt de hele situatie voor de kinderen nog moeilijker. Soms is het groots, om de minste te zijn.
Als de emoties hoog oplopen, bedenk dan dat mensen in tijden van extreme stress, en in zo’n tijd leven we nu, niet goed in de hand hebben wat ze allemaal zeggen en doen. Adem in en uit, tel tot 10, zeg dat je merkt dat de emoties hoog oplopen, en dat je de discussie beëindigt omdat je bang bent dat jij anders ook dingen gaat zeggen waar je later spijt van hebt. Trek je daarna terug.
Komen de biologische ouders samen tot een beslissing waar jij als stiefouder niet mee kunt leven, om wat voor reden dan ook, zoek dan een andere oplossing. Kijk of één van jullie, met zijn of haar eigen kinderen, tijdelijk ergens anders kan verblijven. Misschien bij familie, misschien in een vakantiewoning. Doe dit in overleg. Het is niet de bedoeling dat één van jullie kwaad wegloopt omdat hij of zij zich gedwongen voelt het huis te verlaten. Je kunt het zien, en bespreken, als de best mogelijke oplossing in deze moeilijke tijd. Degene die gaat, gunt zijn of haar partner het contact met zijn of haar kinderen, maar wil het risico op besmetting voor zichzelf en haar of zijn eigen kinderen zo klein mogelijk houden.
Hoe streng houd je je aan de regels?
Mensen verschillen in de mate waarin ze contact vermijden en dus ook in wat hun kinderen nog wel en wat ze niet meer mogen. Er zijn kinderen die gewoon buiten mogen spelen met vriendjes en vriendinnetjes, en er zijn er die binnen moeten blijven, en alleen met één van de ouders erbij naar buiten mogen. De meningen hierover zijn verdeeld. Sommige mensen vinden dat we niet moeten overdrijven en het leven wel leefbaar moeten houden. Ze voeren aan dat de meeste kinderen niet heel ernstig ziek worden van het coronavirus, en dat ze daarna bijdragen aan de muur van immuniteit. Andere mensen vinden dat ieder risico een risico is, en dat je dat zoveel mogelijk moet vermijden. Bovendien hebben we een verantwoordelijkheid ten opzichte van de meest kwetsbaren in onze samenleving, en moeten we er dus alles aan doen om zo min mogelijk mensen besmet te laten raken. Dan voorkomen we een piek en is het voor de ziekenhuizen nog behapbaar.
Zoals op zoveel vlakken, kunnen ouders hierover van mening verschillen. We weten nu niet wat wijsheid is. Het is in ieder geval goed om de andere ouder te laten weten welke afspraken jij met je kind gemaakt hebt. Als de andere ouder het met die afspraken niet eens is, kun je proberen om hem of haar te overtuigen van jouw mening. Soms zal dat lukken, vaak ook niet. De Engelsen zeggen: agree to differ. Accepteer dat jullie hier verschillende meningen over hebben. Zeg wat je vindt, maar verspil geen energie aan het overtuigen van de ander, ga niet eisen, ga niet afdwingen. Er komt alleen maar ruzie van.
Schoolwerk
Nog zoiets waarover ouders van mening kunnen verschillen is de tijd die kinderen nu aan hun schoolwerk moeten besteden. Ik lees al berichten van bezorgde stiefmoeders die klagen dat de biologische moeder het erbij laat zitten, terwijl stiefkind echt niet zelfstandig en zonder hulp dat schoolwerk aankan. Mijn advies hierin is zoals in eerdere blogs: probeer als stiefmoeder niet om een betere opvoeder te zijn dan de biologische moeder. Dus klaag er niet over bij haar, eis niks, geef zelfs geen adviezen, en vertel niet wat jij allemaal over hebt voor haar kind. Er komt alleen maar gedoe van en daar wil je je energie niet insteken. Als je het leuk vindt om je stiefkind te helpen met zijn schoolwerk, of als het je een goed gevoel geeft, ga dan gerust je gang. Maar doe het niet omdat je je verplicht voelt, of omdat je je zorgen maakt dat je stiefkind het anders niet redt op school. Dat is niet jouw verantwoordelijkheid, maar die van de ouders. Uiteindelijk heeft een kind er meer last van als er ruzie ontstaat tussen jou en zijn moeder, dan als het op school een jaar over moet doen.
Praktische adviezen
- Zorg voor een dagritme voor de kinderen
- Betrek de kinderen in het opstellen hiervan
- Houd Coronaberaad met de kinderen. Maak samen een plan, leg uit waarom jullie bepaalde dingen wel en niet willen
- Probeer er ook een bijzondere tijd van te maken, waarin je aandacht voor elkaar hebt, en tijd om samen iets te doen: spelletjes, koekjes bakken, kaarten maken voor kwetsbare mensen die nu geen bezoek ontvangen, grotere kinderen leren koken, kamers schilderen of ombouwen, samen netflix kijken, opruimen, een grote legpuzzel beginnen, een moestuintje aanleggen etc.
- Verdeel als volwassene de zorg en de werktijd, zodat je weet welke uren je rustig kunt werken of je kunt ontspannen
- Wees mild voor jezelf. Je bent een mens, en de spanning is groot. Verwijt het jezelf niet als je een keer uitvalt. Wel fijn als je sorry zegt.
- Wees mild voor de andere huisgenoten. Vallen die uit, geef ze dan erkenning door te zeggen dat je je goed voor kunt stellen dat ze boos of gefrustreerd zijn. Of laat ze gewoon even met rust en wees extra lief voor ze. Eis van hen geen sorry. Daarmee drijf je de zaken alleen op een spits.
- Vraag hulp. Heb je gezonde familieleden of vrienden, vraag dan of ze kunnen helpen, bijv. door de kinderen een dagje bezig te houden (zolang ze geen ziekteverschijnselen hebben).
- Wijs je kinderen (vanaf 10 jaar) op de website van Villa Pinedo (voor kinderen van gescheiden ouders). Daar kunnen ze stoom afblazen op een forum, en er zijn ook (getrainde) online buddies beschikbaar.
- Villa Pinedo heeft trouwens een online training voor gescheiden ouders die in een aantal gemeenten gratis gevolgd kan worden. Maak er gebruik van en leer over communiceren met je ex-partner, loyaliteit en het samengestelde gezin.
Merk je bij jezelf dat je in paniek raakt van alle onzekerheid en heb je het gevoel dat je alle controle verliest? Of heb je je emoties niet meer in bedwang door de spanning, of doordat je het idee hebt dat jouw ex of die van je partner misbruik maakt van deze situatie door de kinderen bij jullie weg te houden of juist bij jullie te dumpen? Misschien heb je dan iets aan de volgende tips:
- Laat je vasthouden door je partner. Adem samen drie keer in en uit. Bedenk dat jullie dit samen doen, en er samen uit gaan komen.
- Trek je terug en doe een online meditatie.
- Focus op je ademhaling. Adem rustig in en uit tot je weer tot rust bent gekomen.
- Ga een eindje wandelen, of trek je terug met een boek of een muziekje (koptelefoon op)
- Bedenk dat de aarde doordraait. De zon gaat vanavond weer onder, en komt morgen weer op. We maken deel uit van een groter geheel. De mensheid gaat hier niet aan ten onder. En jij naar alle waarschijnlijkheid ook niet.
- Bedenk dat je hier sterker uit gaat komen, misschien “sadder and wiser”, maar zeker sterker.
18 maart 2020
Nanda Poulisse, Gezinspraktijk Gestel
Contact?
Heb jij een samengesteld gezin en wil je daar graag hulp bij van een deskundige buitenstaander die zich kan inleven en je niet veroordeelt? Maak dan gerust een afspraak met me (eventueel voor een Skypesessie). Stuur een mailtje naar: info@gezinspraktijkgestel.nl of bel: 073-5518120.
Meer lezen?
Problemen met de moeder van mijn stiefkinderen
Wel of niet toegeven aan je ex-partner?
Vaders en hun rol in het samengestelde gezin
Heel veel andere blogs over opvoeden, een band opbouwen, en dergelijke
Mij volgen?
Wil je mijn blogs volgen en op de hoogte blijven van nieuwe activiteiten? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief en vink het blokje met blogs aan.
Andere stiefmoeders ontmoeten?
Lijkt het je leuk om een keer andere stiefmoeders te ontmoeten en inzicht te krijgen in jezelf en je samengestelde gezin? Zodra het Coronavirus is overgewaaid, ben je weer van harte welkom bij mijn workshop in de natuur voor stiefmoeders.
Je mag deze blog gerust delen. Ik ben er blij mee.