« terug naar het overzicht

De scheidingsmelding: hoe vertellen we het de kinderen?

30 januari 2018

In de afgelopen weken las ik het boek van Anne Buiskool Hoe vertellen we het de kinderen? In dit boek beschrijft Anne hoe je je kunt voorbereiden op de scheidingsmelding aan de kinderen, en hoe je dat moeilijke gesprek het beste kunt voeren. Het is een praktisch boek, en ik denk dat je er veel aan kunt hebben. Het gaat er wel heel erg van uit dat je als ouders bereid en in staat bent om je eigen emoties af en toe aan de kant te zetten en ik ben bang dat dat niet iedereen gegeven is.

Het begin van loyaliteitsproblemen
Het boek zette me wel aan het denken, want het maakte me duidelijk dat de scheidingsmelding voor kinderen vaak het begin is van loyaliteitsproblemen. Stel je eens voor hoe dat is als mama in tranen vertelt dat papa wil scheiden omdat hij een nieuwe vriendin heeft. Of dat papa vertelt dat mama niet meer met hem wil samenwonen omdat ze zich niet gezien voelt in de relatie, terwijl hij nog best in relatietherapie zou willen. Of dat hij vertrekt omdat mama gestoord is en hij het niet langer uithoudt. Wat doet dat met kinderen? Hoe voelen die zich dan?

Eerst je eigen emoties de baas worden
Anne Buiskool pleit er in haar boek voor dat ouders pas aan de kinderen vertellen dat ze willen gaan scheiden op het moment dat ze dat als volwassen ouder kunnen doen. Daarmee bedoelt ze dat de ouders in staat moeten zijn om het verhaal zo te vertellen dat de kinderen daar zo min mogelijk last van hebben. Met andere woorden, het moet een verhaal zijn waarin de ouders elkaar niet beschuldigen of omlaag halen, en ze moeten in staat zijn om er echt voor de kinderen te zijn. Daarvoor is het nodig dat ze hun eigen emoties de baas zijn. Ze mogen best laten merken dat ze het moeilijk en verdrietig vinden, maar ze moeten ruimte over hebben om het verdriet, de boosheid en de schok bij de kinderen te zien, en daar op een liefdevolle manier mee om te gaan. Het moment van de scheidingsmelding is voor kinderen een traumatische gebeurtenis, die hun hele leven op zijn kop zet. Natuurlijk staat jouw leven ook op zijn kop, en natuurlijk ben je daardoor van slag, maar het is niet goed als je jouw sores bij de kinderen legt. Annes advies is dan ook om te wachten totdat je je sterk genoeg voelt om de scheidingsmelding te doen.

Een goede scheidingsmelding vraagt om een goede voorbereiding
Het nieuws over de scheiding is minder belastend voor de kinderen als jullie het samen goed voorbereiden. Hoe beter jullie weten wat jullie willen gaan zeggen en welke woorden jullie daarvoor willen gebruiken, hoe minder onverwachte dingen je partner naar voren brengt, hoe gemakkelijker het zal zijn om er echt voor de kinderen te zijn en passend te reageren op hun vragen en emoties.
Denk bij die voorbereiding in elk geval aan het volgende:

• Probeer samen tot één verhaal te komen dat beide ouders heel laat. Kinderen hebben er niets aan als één van de ouders de schuld krijgt toegeschoven. Dan schieten ze namelijk meteen al in een loyaliteitsconflict.
• Bedenk van te voren hoe jullie leven er de komende tijd uit gaat zien zodat je zoveel mogelijk duidelijkheid aan de kinderen kunt verschaffen en vragen kunt beantwoorden, bijv. met betrekking tot hoe vaak en waar ze beide ouders zien, verhuizing, verandering van school, omgang met familie, huisdieren, feestjes.
• Bedenk bij wie je kinderen terecht kunnen met hun emoties en licht deze mensen van te voren in, waarbij je ook duidelijk maakt wanneer de kinderen het nieuws van jullie te horen krijgen.

Voor superouders
Het helpt de kinderen als jullie in staat zijn om een boekje maken over de tijd dat jullie samen geweest zijn. Hoe je verliefd werd, de bruiloft, vakanties, de geboorte van de kinderen, mooie momenten samen. Met zo’n boekje weten de kinderen dat hun ouders ook van elkaar gehouden hebben, en dat ze uit liefde geboren zijn. Natuurlijk is het niet eenvoudig om  zo’n boekje te maken als één van jullie besloten heeft om uit elkaar te gaan en de ander dat eigenlijk helemaal niet wil. Toch is het een heilzame bezigheid als je erin slaagt dat samen te doen. Ik hoor weleens van gescheiden mensen dat ze heel erg gaan twijfelen aan zichzelf en hun oordeel als de andere partij wil scheiden. Het is dan net alsof al die mooie momenten fake waren. Door samen een boekje te maken kun je het erover hebben en kom je erachter dat die momenten niet fake waren. Alleen nu is het anders.
 
Tips

• Vertel het samen aan alle kinderen tegelijk, dan kunnen ze elkaar steunen.
• Maak duidelijk dat jullie relatie als man en vrouw stopt. Jullie zijn geen liefdespartners meer en willen niet meer samen in één huis wonen. Maar jullie blijven wel allebei ouders van jullie kinderen en jullie houden ook nog allebei van de kinderen. Jullie gaan niet weg van de kinderen.
• Zeg dat het niet de schuld is van de kinderen. Het is iets tussen jullie en de kinderen kunnen daar niets aan doen.
• Maak duidelijk dat het niet meer goed komt. Jullie hebben samen besloten dat het voor jullie beter is om als partners uit elkaar te gaan en de kinderen kunnen daar niets aan veranderen.
• Zeg dat het jullie heel erg spijt voor de kinderen, dat jullie beseffen dat het voor hen heel moeilijk is, en dat jullie zullen proberen om te zorgen dat de kinderen er zo min mogelijk last van hebben.
• Accepteer iedere reactie van de kinderen. Benoem de emotie of het gedrag dat ze laten zien, en zeg dat je begrijpt dat ze het heel moeilijk vinden.
• Beantwoord alle vragen en als je nog geen antwoord hebt, zeg dan eerlijk dat jullie dat nog niet weten.
• Vertel de kinderen wie het al weten en bij wie ze terecht kunnen.
• Houd het kort, blijf na het nieuws allebei in de buurt, en vraag later nog eens aan de kinderen hoe het met ze is, en of ze nog vragen hebben over de scheiding.

Voor meer tips zie Villa Pinedo, of goedgescheidenouders.nl.

Hulp vragen
Word je helemaal gek als je dit allemaal leest, omdat je echt niet weet hoe je dit in hemelsnaam voor elkaar moet krijgen? Zitten jouw emoties zo hoog dat je je geen raad weet of lijkt je leven op dit moment een grote chaos? Zoek dan hulp. Dat kan gewoon bij een bekende waar je veel vertrouwen in hebt. Zeg dan wat je nodig hebt: een praatpaal om even helemaal los tegen te gaan, een luisterend oor, een knuffel, een schouder om op uit te huilen, praktische hulp, wijze raad. Maak ook duidelijk wat je niet wil. Zeg bijvoorbeeld dat jij het voor de kinderen zo goed mogelijk wil doen, en dus niet wil dat er tegen hen of tegen anderen negatief gesproken wordt over de andere ouder.

Heb jij in je omgeving niemand waarbij je je verhaal kwijt kunt of wilt, overweeg dan om een professional in te schakelen. Het is zoals Anne Buiskool zegt: je moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen. Het is fijn om iemand te hebben die er voor jou is, waar je alles kunt laten zien waar je mee worstelt, en die jou vervolgens helpt om het voor de kinderen zo goed mogelijk te doen.
 
Januari  2018
Nanda Poulisse, Gezinspraktijk Gestel 

Let op: Deze blogs verschijnen in het najaar van 2024 in boekvorm en zijn dan online niet meer beschikbaar. Als je belangstelling hebt voor het boek, mail me dan je naam en mailadres, dan laat ik je te zijner tijd weten hoe je het kunt bestellen. Mijn mailadres is: info@gezinspraktijkgestel.nl

P.S. Deel je deze blog met familie en vrienden die iets aan deze tips kunnen hebben? Daar doe je hen en mij een plezier mee.